Hartfalen is een progressieve, chronische aandoening waarbij het hart zijn pompende functie niet meer kan vervullen. Hierdoor komt de circulatie van bloed in het lichaam in het gedrang en worden de organen minder goed doorbloed. Deze aandoening komt 4 keer vaker voor dan borstkanker, baarmoederhalskanker of dikke darmkanker. Ook de levensverwachting van hartfalen patiënten is aanzienlijk lager.Dat leverde hartfalen de bijnaam ‘de kanker van de cardiologie’ op.
Uit epidemiologische cijfers, blijkt dat 200.000 Belgen behandeld worden voor hartfalen. Naar schatting lijdt 4% van de bevolking eraan, 20% van de patiënten zijn ouder dan 65jaar.
Op jaarbasis wordt bij 15.000 landgenoten de diagnose gesteld.Vooral personen boven de leeftijd van 65 jaar worden er door getroffen.
Hartfalen tast de levenskwaliteit aan en leidt vaak tot hospitalisaties. Bij 65-plussers is hartfalen de belangrijkste oorzaak voor ziekenhuisopname. Men gaat ervan uit dat door de vergrijzing van onze bevolking en paradoxaal door de verbeterde behandeling van cardio -vasculaire problemen het aantal hartfalenpatiënten in de toekomst sterk zal toenemen. Zo zou tegen 2040 het aantal patiënten met hartfalen in België verdubbelen tot meer dan 400.000.
Hartfalen kan verschillende oorzaken hebben. Kransslagaderaandoeningen (vooral door hartinfarct) en hoge bloeddruk liggen in onze contreien het vaakst aan de basis ervan.
In het algemeen heeft een ongezonde levensstijl ( zittende job, onevenwichtige voeding, alcohol, roken en drugs) nefaste gevolgen voor het hart wat op termijn kan leiden tot hartfalen.
Aanvankelijk blijft hartfalen onopgemerkt. Vaak vermelden de patiënten in een 1ste fase enkel klachten bij zware inspanningen. Naarmate de ziekte ernstiger wordt, duiken er meer symptomen op.
Belangrijkste symptomen bij hartfalen zijn: kortademigheid zowel in rust als tijdens inspanning, zwelling van de onderste ledematen, vermoeidheid, gewichtstoename van meer dan 2 kg per week (als gevolg van vochtophoping), moeite om plat te liggen en te slapen, spierzwakte, duizeligheid, hartkloppingen en verlies van eetlust.
Het komt er op neer om zo snel mogelijk een correcte diagnose te stellen en de aangepaste medicatie te starten. Het snel opstarten van de juiste medicatie is cruciaal aangezien deze niet alleen de symptomen gaat verbeteren doch ook de prognose van de patiënt verbeteren zal. Ook de psychosociale opvang is belangrijk. Vaak dienen deze patiënten dan ook multidisciplinair begeleid te worden.