Deze week verscheen in het vaktijdschrift JACC Cardiovascular Imaging het artikel met dokter Jeroen Sonck als hoofdauteur waarin de klinische validatie werd geleverd van de HeartFlow Planner, een toepassing op basis van CT-angiografie en artificiële intelligentie (AI) waarmee cardiologen voor een individuele patiënt kunnen bepalen of een dichtgeslibde kransslagader adequaat kan behandeld worden door het plaatsen van stents. Daardoor worden onnodige katheterisatieprocedures vermeden, terwijl gerechtvaardigde ingrepen met een nog grotere precisie kunnen uitgevoerd worden zodat ze een optimaal resultaat voor de betrokken patiënt opleveren.
Traditioneel kunnen vernauwingen in kransslagaders behandeld worden door middel van ofwel overbruggingschirurgie, ofwel door het plaatsen van stents via katheterisatie. Voor het plaatsen van stents wordt eerst de vernauwing met een ballonnetje opgerekt, waarna een stent (klein metalen, uitzetbaar buisje) in de vernauwing wordt geplaatst, zodat deze weer goed doorgankelijk is. Bij een minimaal invasieve intravasculaire ingreep brengt een arts een katheter in via de pols of lies om vervolgens bijvoorbeeld een stent te plaatsen. De arts kan zijn handelingen tot in detail volgen via beelden op basis van X-stralen.
Dokter Jeroen Sonck: “Het is het een internationale ‘gouden regel’ om via een FFR-drukmeting te bepalen of een stent is aangewezen om vernauwingen van de kransslagaders te behandelen. FFR is de afkorting van het Engelstalige begrip 'Fractional Flow Reserve'. Een FFR-meting wordt in de klassieke methode tijdens een hartkatheterisatie of ballondilatie uitgevoerd. Bij een FFR-meting wordt de druk op verschillende plaatsen in uw kransslagaders gemeten: voor en achter de vernauwing. De arts vergelijkt de metingen met elkaar en stelt vast of er op de plek van de vernauwing nog voldoende bloed doorstroomt.”
Het Hartcentrum OLV Aalst lag al mee aan de ontwikkeling van een baanbrekende AI-toepassing om al op voorhand virtuele FFR-metingen uit te voeren op basis van een coronaire CT-angiografie bij de betrokken patiënt – dus zonder al meteen tot katheterisatie over te gaan. Bij patiënten bij wie een CT-scan van de kransslagaders werd gemaakt en een vernauwing in kransslagader werd vastgesteld, wordt in het Hartcentrum OLV Aalst dus een virtuele FFR/CT-scan gemaakt.
Op basis van de scanbeelden wordt het hart en de kransslagaders via artificiële intelligentie in 3D gemodelleerd. De ernst van de vernauwing wordt dan bepaald door de bloedstroom door de vernauwing na te bootsen. Nadien kunnen er virtuele stents geplaatst worden in de vernauwingen op de scanbeelden.
Dokter Jeroen Sonck: “Deze AI-toepassing werd de HeartFlow Planner gedoopt en maakt dus een virtuele stentimplantatie mogelijk in de vastgestelde vernauwing. Via de Planner-module kan de arts op een PC of tablet zien wat het effect op de FFR is door het plaatsen van stents volgens bepaalde lengte en positionering. Op deze manier kan bepaald worden of een stentplaatsing nuttig is, hoeveel stents het beste resultaat opleveren, hoe lang elke stent moet zijn en wààr precies de stent dient geplaatst te worden. Alle mogelijke behandelingsstrategieën kunnen dus vooraf geëvalueerd worden op de computer.”
Het Hartcentrum OLV Aalst is énige centrum in Europa dat al gebruik maakt van de Heartflow Planner. Deze unieke positie vloeit voort uit de actieve rol die het Hartcentrum OLV Aalst heeft gespeeld in de ontwikkeling van de HeartFlow Planner, onder andere door het leveren van input en data aan de productontwikkelaars. Nadien werd de innovatieve technologie gevalideerd in een internationale studie. De HeartFlow Planner heeft CE- en US/FDA-goedkeuring.
Naast dokter Jeroen Sonck werkten ook de volgende artsen van het OLV Ziekenhuis aan deze studie en publicatie in JACC Cardiovascular Imaging:
- Dokter Carlos Collet (Hartcentrum OLV Aalst)
- Dokter Emanuele Barbato (Hartcentrum OLV Aalst)
- Dokter Jozef Bartunek (Hartcentrum OLV Aalst)
- Dokter Bernard De Bruyne (Hartcentrum OLV Aalst)
- Dokter Ward Heggermont (Hartcentrum OLV Aalst)
- Dokter Lieven Van Hoe (dienst Medische Beeldvorming)