5 januari 2023… het is vandaag alweer een maand geleden dat de eerste editie van de OLV Robotic Week van start ging. Tijd voor een eerste terugblik (door de OLV-communicatiedienst).
We focusten op een zevental ingrepen met robotassistentie. Verschillende medische diensten kwamen hierbij aan bod: het Hartcentrum OLV Aalst, de diensten Neurochirurgie, Orthopedie, Urologie, Gynaecologie, Thorax- en vaatheelkunde en Algemene heelkunde (buikwandchirurgie). Meerdere medische robottypes passeerden de revue: de DaVinci-robot van Intuitive, het Hugo RAS- en het Mazor-systeem van Medtronic, de Corindus-robot van Siemens Healthineers en de Navio- en Cori-systemen van Smith+Nephew.
Robotchirurgie, dan denken we spontaan aan: hoge precisie, kleinere incisies, minder risico op complicaties, enzovoort. Ik heb, als niet-medische geschoolde waarnemer, toch ook nog andere zaken geleerd in deze boeiende themaweek.
- Vertrouwen. Bij elke ingreep met robotassistentie die ik kon meevolgen viel me het sterke vertrouwen van de arts en het team op. Zij beheersen de procedures en het gebruik van de robot tot in de puntjes. Dat zorgt voor een grote voorspelbaarheid van het eindresultaat.
- Teamwerk. Elke ingreep is teamwerk, dat is niet anders wanneer er robotondersteuning bij te pas komt. De arts vertrouwt op zijn team, en omgekeerd. Ieder teamlid wéét wat haar of hem te doen staat, waardoor er nauwelijks nog instructies moeten gegeven worden. Sterke teams samenhouden… het is een uitdaging in deze periode waarin extreem veel flexibiliteit van zorgprofessionals wordt gevraagd en waarin er een schaarste op de arbeidsmarkt is.
- Beeldvorming- en geleiding. Bij robots denken we vooral aan robotarmen die complexe handelingen uiterst precies uitvoeren. Maar er is meer. Het belang van innovatieve technieken voor medische beeldvorming en beeldgeleiding (3D-visualisering, navigatie,…) mag niet onderschat worden.
- AI. Via beeldvorming en –geleiding komen we al snel bij artificiële intelligentie uit. Want vele robotsystemen maken het mogelijk om met behulp van AI een preoperatief CT-beeld om te zetten in een 3D-model dat tijdens de ingreep een perfecte navigatie mogelijk maakt. Vaak stelt het robotsysteem, op basis van AI, stap per stap de meest aangewezen optie voor aan de chirurg. Hoewel het nog steeds de chirurg is die beslist, geeft deze optie aan de arts vaak een extra bevestiging. En zo zitten we opnieuw bij de factoren “vertrouwen” en “voorspelbaarheid van het eindresultaat”.
- Respect. Hierboven heb ik tweemaal naar technische aspecten verwezen (AI en beeldvormingstechnieken) en tweemaal naar menselijke aspecten (vertrouwen, teamwerk). Als vijfde punt voeg ik bewust opnieuw een menselijk aspect toe: respect. Respect gaat in twee richtingen. Enerzijds heb ik enorm respect voor de voltallige medische teams die deze ingrepen uitvoeren – het medisch robotsysteem krijgt slechts een meerwaarde dankzij hun expertise. Anderzijds is me ook het respect van deze zorgprofessionals voor de patiënt bijgebleven: niettegenstaande de groeiende impact van technologie, blijft de patiënt als mens centraal staan.
De OLV Robotic Week werd afgerond met een symposium voor zorgprofessionals, waarin ook een panelgesprek zat vervat over de vraag hoe robots een verschil maken voor de patiënt. Dat komt elders nog aan bod.