De dienst Fysische Geneeskunde staat in voor het uitvoeren van inspanningstesten met hartslag- en lactaatmetingen en voor het ontwikkelen van trainingsschema's op basis van de verkregen resultaten.
Inspanningstests
Voor de inspanningstests zijn er twee testvormen mogelijk in ons labo:
- een looptest op de loopband, of
- een fietstest op de ergometer.
Voor gedreven fietsers of wielrenners is er de mogelijkheid om te testen op de eigen racefiets.
Je start in een rustig tempo, maar stapsgewijs worden de intensiteit en de belasting opgevoerd. De test stopt wanneer jij aangeeft uitgeput te zijn. Gedurende de gehele test wordt jouw hartslag opgevolgd en om de drie minuten wordt ook een bloedprikje genomen om het lactaatpeil te meten.
Conditie bepalen
Met deze inspanningstest gaan we nauwkeurig na wat er gebeurt met jouw lichaam wanneer je sport beoefent. We gaan na hoe je lichaam de energie produceert die nodig is om een inspanning te leveren. Zo vormt de inspanningstest een geschikt instrument om te bepalen hoe het gesteld is met je conditie.
Hartslagmetingen
Door bij verschillende inspanningsniveaus jouw hartslag te meten, krijgen we een goed inzicht in wat jouw hart bij je huidige vormpeil aankan, en wanneer je “in het rood” gaat.
Lactaatmetingen
Bij matige inspanningen gaat je lichaam zuurstof opnemen om koolhydraten en vetten om te zetten in energie (aerobe verbranding).
- In een eerste fase, bij matige inspanning, leveren vooral jouw vetreserves een groot deel van de energie.
- In een tweede fase, bij een stijgende intensiteit van je inspanning, moet jouw lichaam sterker een beroep doen op de koolhydratenverbranding.
Bij een hoge intensiteit van de inspanning wordt ook bijkomende, anaerobe verbranding noodzakelijk. Er wordt dan zeer snel, maar beperkt, energie vrijgezet. Via een tussenstap wordt hierbij lactaat geproduceerd.
- In deze fase wordt een eerste lactaatstijging (lactaatdrempel 1) vastgesteld.
- In een volgende fase schakelt jouw lichaam volledig over op suikerverbranding aangezien de opgenomen zuurstof niet meer in staat is om alle noodzakelijke energie te leveren. Er is dus een grote nood aan bijkomende, anaerobe energie. Bijgevolg gaan de lactaatwaarden exponentieel toenemen (lactaatdrempel 2). Deze fase - dit inspanningsniveau met heel hoge lactaatproductie - kan slechts gedurende beperkte tijd worden volgehouden.
Het meten van lactaatwaarden in het bloed zorgt dus voor belangrijke informatie over wat de intensiteit van de inspanning is voor jou.
Aangepaste trainingsschema’s
De hartslag- en lactaatwaarden die tijdens de inspanningstest worden opgemeten, worden in grafieken geplaatst en geanalyseerd. Op basis van deze analyses worden verschillende trainingsschema’s uitgewerkt, telkens op maat van jouw individueel conditiepeil, maar ook van jouw te bereiken doel:
- Extensieve duurtraining
- Intensieve duurtraining
- Extensieve intervaltraining
- Intensieve intervaltraining
- Hersteltraining
- Specifiek trainingsadvies
Ter illustratie kan je hieronder een geanonimiseerd rapport downloaden.
Voor wie zijn deze tests bestemd?
De inspanningstests met hartslag- en lactaatmetingen zijn bestemd voor verschillende doelgroepen:
- Voor personen die een gezonde levensstijl met voldoende beweging nastreven om een bepaald doel te bereiken, bijvoorbeeld een gerichte afname van overgewicht of een snel herstel na ziekte of een ingreep,…
- Voor amateur sporters die zich op een veilige en efficiënte manier willen voorbereiden op een grote uitdaging, zoals een fietsbeklimming van de Mont Ventoux of een staptocht van 100km,…
- Voor actieve sporters, inclusief topsporters, die op hun conditie stapsgewijs willen opbouwen in functie van belangrijke wedstrijden, of die na een periode van gedwongen inactiviteit zo snel mogelijk terug willen aankopen bij hun vroegere vormpeil.
Hoe voorbereiden?
Om een inspanningstest te ondergaan moet je beschikken over een goede gezondheid. Indien hier twijfels over zijn, moet je eerst contact opnemen met je huisarts om jouw huidige gezondheidstoestand te bespreken.
Enkele tips:
- Let erop dat je niet ziek en niet geblesseerd bent op de dag van de test. Bij twijfel hieromtrent dien je de arts te informeren.
- Zorg dat je op het moment van de test goed uitgerust bent. Zorg voor voldoende nachtrust voorafgaand aan de dag van de test.
- Lever geen lange of zware inspanningen in de twee dagen voorafgaand aan de test, en zorg voor nog méér rustige dagen als je aan een wedstrijd hebt deelgenomen. (Lichte trainingen mogen wel).
- Zorg ervoor dat je voldoende hebt gegeten en gedronken op de dag van de test
- Breng sportieve kledij en een handdoek mee naar de test.
Wat kost het?
Deze tests zijn niet vergoed door het Riziv, maar bepaalde ziekenfondsen (o.a. Partena en Oz) geven echter wel een jaarlijkse of tweejaarlijkse gedeeltelijke terugbetaling van sportmedische testen, conditietesten in het kader van preventie.
- Inspanningstest met hartslag- en lactaatmeting, inclusief een testverslag met aangepast trainingsschema’s voor zes weken: €150
- Trainingspvolging met gepersonaliseerde trainingsschema’s voor drie maand, inclusief vlotte communicatie met jouw trainer: €180